Ook na onze laatste adem kunnen we een groenere wereld achterlaten. Of het nu gaat om de keuze voor milieuvriendelijke producten, energiebesparing of bewuster omgaan met verspilling, steeds meer mensen nemen verantwoordelijkheid voor hun ecologische voetafdruk en gaan voor duurzaamheid. Ook in de uitvaartbranche zelf groeit de aandacht voor duurzaamheid, met een scala aan groene alternatieven die zowel respectvol als milieubewust zijn. In deze blog ga ik dieper in op de impact van traditionele uitvaarten en de opkomst van duurzame opties.
De impact van traditionele uitvaarten
Bij een traditionele uitvaart denken we al snel aan een begrafenis met een houten kist, bloemen, een grafsteen en een herdenkingsdienst of een crematie bij een regulier crematorium. Wat veel mensen niet beseffen, is dat deze traditionele uitvaarten een aanzienlijke ecologische voetafdruk achterlaten.
Een van de onderdelen die deze voetafdruk mede bepalen, is het gebruik van niet-biologisch afbreekbare materialen. Tachtig procent van de aangeboden kisten is nog gemaakt van spaanplaat (houtdeeltjes samengeperst met lijm), heeft plastic in de afwerking of metalen handvatten of is van hout zonder FSC-keurmerk. Deze kisten vervuilen de grond of dragen bij aan milieuvervuiling wanneer ze verbrand worden. Daarnaast worden bij het balsemen van lichamen chemische stoffen gebruikt, zoals formaldehyde, die schadelijk kunnen zijn voor het milieu.
Crematies, hoewel soms gezien als een milieuvriendelijk alternatief, hebben ook nadelen. Bij het verbranden van een lichaam komt er veel CO2 vrij, wat bijdraagt aan de klimaatverandering. Bovendien wordt er veel energie verbruikt om de hoge temperaturen te bereiken die nodig zijn voor een crematie.
Daarnaast is er het ruimtegebruik bij begraafplaatsen. In dichtbevolkte gebieden neemt de ruimte voor begraafplaatsen af, wat leidt tot een groeiende behoefte aan efficiënter en duurzamer gebruik van de beschikbare ruimte. De vraag rijst: is er een manier om deze impact te verminderen en tegelijkertijd een waardig afscheid te bieden?
Duurzame alternatieven in de uitvaartbranche
Gelukkig zijn er steeds meer duurzame alternatieven beschikbaar voor mensen die hun ecologische voetafdruk ook na hun dood willen beperken. Een van de meest populaire opties is de groene begrafenis. Hierbij wordt het lichaam begraven in een biologisch afbreekbare kist of wade, gemaakt van materialen zoals bamboe, wilgentenen of ongebleekt katoen. In plaats van een grafsteen wordt vaak gekozen voor een simpele houten markering of helemaal geen markering, zodat de natuur zijn gang kan gaan. Natuurbegraafplaatsen, waar graven na verloop van tijd opgaan in de natuur, worden steeds bekender en populairder. Deze locaties worden vaak beheerd met respect voor de inheemse flora en fauna, wat een positieve bijdrage levert aan de biodiversiteit.
Voor degenen die ervoor kiezen om gecremeerd te word, zijn er ook ecologische urnen. Deze urnen zijn vaak gemaakt van natuurlijke, biologisch afbreekbare materialen zoals bamboe, paddenstoelen of zout en sommige bevatten zelfs zaden die kunnen uitgroeien tot bomen, waardoor de urn een nieuw leven kan geven aan de natuur.
Maar er is nog veel meer mogelijk
Op alle onderdelen van een afscheid zijn er duurzamere alternatieven. Denk bijvoorbeeld eens aan:
• natuurlijk opbaren (zonder gebruik van een koeling) met gebruik van graszoden of de Bio Sac;
• een elektrische crematieoven bij een klimaatneutraal crematorium;
• elektrisch rouwvervoer (er bestaat zelfs een rouwbakfiets);
• gebruik van natuurlijke materialen bij het kleden van de overledene;
• duurzamere catering door te werken met seizoensproducten liefst ook nog uit de regio;
• genodigden vragen een losse bloem mee te nemen om hier vervolgens een mooi geheel van te maken bij de uitvaartdienst als alternatief voor een groot bloemstuk of exotische bloemen;
• een digitale rouwkaart;
• etc. etc.
Innovaties en toekomstperspectieven
De uitvaartbranche blijft innoveren, met nieuwe technologieën en methoden die inspelen op de groeiende vraag naar duurzaamheid. Een van de ontwikkelingen waar ik persoonlijk heel enthousiast over ben, is het veraarden, ofwel “humusatie,” waarbij een lichaam worden gecomposteerd en omgezet in vruchtbare humus. Dit proces, dat momenteel nog in ontwikkeling is, zou een circulaire oplossing kunnen bieden waarbij het lichaam letterlijk wordt teruggegeven aan de aarde.
Ook crematies kunnen duurzamer. Resomatie, ook wel bekend als watercrematie, is een milieuvriendelijk alternatief waarbij het lichaam wordt afgebroken met behulp van water en kaliumhydroxide. Dit proces produceert veel minder CO2 en verbruikt minder energie dan een traditionele crematie. Hoewel deze methode in Nederland nog niet is toegestaan, wint het wereldwijd aan terrein als een veelbelovend alternatief. Hoe milieuvriendelijk resomeren uiteindelijk zal zijn, hangt af van de regels en richtlijnen die de overheid gaat opleggen en van de mogelijkheden om de chemische vloeistof duurzaam te produceren.
Ook digitalisering biedt kansen. Online herdenkingsdiensten en virtuele bijeenkomsten verminderen de noodzaak voor fysieke verplaatsingen, wat de ecologische voetafdruk van rouwprocessen aanzienlijk kan verkleinen. Hoewel het niet wenselijk is dat deze digitale alternatieven de plaats innemen van fysieke bijeenkomsten, kunnen ze in sommige gevallen wel een waardevolle aanvulling zijn.
Daarnaast is er toenemende aandacht voor veranderende wet- en regelgeving die duurzamere uitvaarten mogelijk maakt. In sommige landen worden nieuwe wetten geïntroduceerd die alternatieve begrafenismethoden, zoals resomatie en veraarden, toestaan. Dit creëert ruimte voor verdere innovatie en maakt het voor consumenten gemakkelijker om duurzame keuzes te maken.
De rol van de consument
De transitie naar een duurzamere uitvaartbranche wordt mede mogelijk gemaakt door de groeiende bewustwording onder consumenten. Mensen hebben steeds meer opties om bewust te kiezen voor een uitvaart die past bij hun waarden en zorgen voor het milieu. Door bewust te kiezen voor duurzame opties, kunnen consumenten een directe invloed uitoefenen op de ecologische impact van hun uitvaart.
Uitvaartondernemers spelen hierin een cruciale rol. Voorlichting en transparantie zijn belangrijk om consumenten te helpen bij het maken van weloverwogen keuzes. Door het aanbieden van heldere informatie over de verschillende mogelijkheden, kunnen uitvaartondernemers bijdragen aan een bredere acceptatie en populariteit van duurzame uitvaarten.
Dus … tijd om na te denken over een groenere toekomst
Het is mooi om te zien dat er zoveel positieve ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid in de uitvaartbranche zijn. Met de opkomst van natuurbegraafplaatsen, digitale ontwikkelingen en mogelijkheden als veraarden hebben consumenten meer mogelijkheden dan ooit om een bewuste keuze te maken waar het hun afscheid betreft. Hoewel er nog veel werk aan de winkel is, laten de huidige ontwikkelingen zien dat duurzaamheid en respect voor het milieu hand in hand kunnen gaan met een waardig afscheid.
Als we allemaal onze verantwoordelijkheid nemen, kunnen we een uitvaart kiezen die niet alleen ons leven viert, maar ook zorg draagt voor de aarde die we achterlaten. Het is tijd om na te denken over de toekomst van uitvaarten!
Hartelijke groet,
Hella
コメント